Parmak emme çocuklarda herhangi bir patolojik etken olmadan 3-4 yaşına kadar görülebilen bir davranıştır fakat yaşı ilerlemiş bir çocuğun hala parmak emiyor olması doğru karşılanmaz. Parmak emme alışkanlığı genellikle beslenme isteği ile başlayan ve devam eden bir alışkanlıktır. Aynı zamanda bebek ya da çocuklar uykuya dalmak ve rahatlamak için bu davranışı sık sık yaparlar. İlk 1-2 yıl normal olan parmak emmenin 2 yaşından sonra kaybolması beklenir. Sürekli olarak parmağı emmek yamuk dişlerin çıkmasına, parmak derisinin tahriş olmasına, parmakta eğrilme, çatlama ve enfeksiyonlara zemin hazırlar. Peki parmak emme alışkanlığı nasıl bıraktırılır? İşte cevabı…
Parmak emmenin nedenleri nedir?
- Diş çıkarma esnasında rahatlama sağlama
- Anne sütünden erkenden kesilme
- Emzik, biberon kullanma sonucu emme güdüsü konusundaki tatminsizlik
- Korku, kaygı, endişe ve güven ihtiyacı
- Sevgi ve ilgi eksikliği
- Sıkıntı ve utanma
- Rahat ve güvende hissetmek için
- Yeni bir kardeş haberi
Parmak emme alışkanlığı nasıl bırakılır?
- Parmak emme davranışının aile içinde sürekli konuşulması, çocuğun bu davranışından dolayı sürekli eleştirilmesi doğru bir davranış değildir.
- Aile bu davranışlarla ilgili telaşa kapılmamalı, gerginliğe kapılıp bu gerginliği çocuğa da yansıtmamalıdır.
- Anne babanın ve öğretmeninin çocuğu sürekli uyarması ve eleştirmesi, çevresindekilerin ve arkadaşlarının çocukla alay etmeleri bu davranışı ortadan kaldırmaz aksine pekişmesine sebep olur.
- Önemli olan bu davranışa neden olan sorunun araştırılıp ortaya çıkarılmasıdır. Nedeni bilindiğinde problemin kaynağıyla ilgili önlemler almak mümkün olacak ve davranış daha kolay ortadan kaldırılabilecek.
- Erken yaş dönemlerinde ortaya çıkan parmak emme davranışı yaşı ilerledikçe azalır. Bu nedenle ilk çocukluk döneminde tedaviden kaçınılmalı, davranışın kendi kendine ortadan kalkması sabırla beklenmelidir.
- Ceza vermek davranışı söndürmek için sağlıklı bir yöntem değildir. Parmağa acı biber sürmek, iğne batırmak, dayak atmak gibi cezalandırmalar çocukta anne babayı huzursuz etmek için davranışı devam ettirme çabasına sebep olabilir.
- Bu durumla ilgili çocuğa ilgi ve sevgiyle yaklaşmak onunla bu durum hakkında hissettiklerinizi paylaşmak davranışı önleyebilir. Çocukla bu alışkanlığı ile ilgili konuşulabilir, bu davranışı ne zaman bırakacağı ile ilgili kendisinin karar alması sağlanabilir.
- Çocuk parmak emme davranışı sergilediğinde eline oyuncak vb. verilerek ya da zevk alacağı etkinlikler yapılarak çocuğun dikkati başka yöne çekilebilir.
- Uykuda parmak emiyorsa uyuduktan sonra parmağı ağzından çekilebilir.
- Çocuk uyku öncesi rahatlamak için parmak emiyorsa uyku öncesi egzersiz, kitap okuma gibi rahatlatıcı etkinlikler yapılabilir.
- Parmak emme davranışının değişmesinde davranış değiştirme de aşamalı yaklaşımdan yararlanılabilir.
