Pandemi kadınlarda çifte sömürüye yol açtı

Altınbaş Üniversitesi, Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (TOKAMER) tarafından düzenlenen Webinar’da “Covid Krizi ve Sonrasında Cinsiyet Eşitliğinin İyileştirilmesi” konusunda bir konuşma yapan Prof. Dr. Berrin Ataman, pandemide cinsiyet eşitliğinde büyük bir gerileme yaşandığına dikkat çekti. Çeşitli uluslararası kuruluşların raporlarında bu duruma dair saptamalar ve uyarılar yer aldığını vurgulayan Ataman, “Pandemide kadınlarla ilgili iki konu öne çıktı. Birincisi kadınlara yönelik şiddetteki artış, ikincisi işsizliğin ve buna bağlı olarak kadın yoksulluğunun artması” dedi.

En fazla kadınlar etkilendi

Her krizde olduğu gibi bu krizde de en fazla dezavantajlı grupların etkilendiğini belirten Ataman, “Kadınlar galiba en fazla etkilenen kesim oldu. Çünkü her şeyden önce kadınlar ağırlıklı olarak krizden en çok etkilenen sektörlerde çalışıyor. Örneğin konaklama sektöründe kadınların oranı yüzde 54, perakendede yüzde 45, sanat-eğlence sektörlerinde yüzde 46’lardaydı. Bu sektörler kapandığı için kadınlar gerçekten mağdur oldular” diye konuştu.

“Kadınlar arasında kayıtdışılık yaygın olduğu için de pandemide daha çok işsiz kaldılar” diyen Altınbaş Üniversitesi İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Berrin Ataman, küresel istihdamın yüzde 39’unu oluşturan kadınlar arasında işizliğin pandemide yüzde 54’e kadar yükseldiğini ifade etti. Kadınların işsiz kalmasının hane halkı gelirlerini de düşürdüğünü belirten Ataman, bu durumun da yoksulluğu derinleştirdiğini söyledi.

Prof. Dr. Berrin Ataman, pandeminin kadınların ev içi yükümlülüklerini artırdığına da dikkat çekerek, “Özellikle okula giden çocuğu olanlar bunu daha ağır yaşadı. Ve ortaya bir çifte sömürü çıktı” dedi. Ataman, kadın-erkek eşitliği konusunda gerekli önlemler alınmazsa 2030’da küresel gayrisafi hasılanın 13 trilyon dolar daha az olacağını; buna karşılık şimdi harekete geçilirse 30 trilyon dolar ilave değer sağlanacağını ifade etti.

Otomasyonun da kadın istihdamında gerilemeye yol açtığına dikkat çeken Prof. Dr. Berrin Ataman, “2030’a kadar otomasyona geçilmesi nedeniyle 40 milyon kadının işini kaybetmesi söz konusu olabilecek. Kadınların ileri teknolojiyi kullanabilmeleri için gerekli eğitimi almalarını, gerekli donanıma sahip olmalarını sağlamak gerekir” uyarısında bulundu.

Gölge pandemi: Kadına karşı şiddet

Prof. Dr. Berrin Ataman, kadınlara yönelik şiddette büyük artış yaşandığını da belirterek, “Şiddet ‘gölge pandemi’ olarak adlandırılacak kadar yaygınlaştı” dedi. Prof. Dr. Berrin Ataman, pandemi sonrasında kadın-erkek eşitliğini artırmak için devlete düşen önemli görevler bulunduğunu belirtti. Ataman, kadınlara yönelik olarak doğrudan nakit destekleri, vergi kolaylıkları sağlanması, kısa çalışma ödeneğinin sürdürülmesi gerektiğini ifade etti.

Prof. Dr. Berrin Ataman, pandemi sonrasında eşitliği iyileştirmek için 6 somut öneride bulundu:

1. Şiddetle mücadele etmek

2. Salgının eşitliği geriletmesine izin vermemek

3. Kadın-erkek eşitliğini başarının anahtarı yapmak

4. İşyerinde cinsel tacizi önlemek

5. Kadınların yarının zorluklarını karşılayacak donanımlara sahip olmalarını sağlamak. Bu kapsamda kadınları bilim, teknoloji, mühendislik, matematiği içiren STEM alanlarına yönlendirmek ve yine bu alanlarda işe alınmaları için öncelik tanımak.

6. İşgücünden ve piyasadan ne kadar uzaklaşılırsa geri dönüş o kadar zor olur; kadınların işe dönüş olanaklarını sağlamak.