Bahar depresyonu ile başa çıkmanın yolları

Bahar aylarında havaların ısınması, günlerin uzaması, doğanın uyanmaya başlaması pek çok insan için mutlu olma nedenleridir. Ancak bahar mevsimi mutluluk kaynağı olabildiği gibi anksiyete ve depresyonun arttığı bir dönem de olabilir. Beslenme, diyet ve psikoloji danışmanlık hizmetlerini bir araya toplayan Psikolog G. Tansu Ocak, içinde bulunduğumuz bahar aylarında etkisini göstermeye başlayan bahar depresyonu ile ilgili açıklamalarda bulundu.

Peki, iyi hava neden kötü ruh haline sebep oluyor? Psikolog G. Tansu Ocak bahar depresyonunun sebeplerini, belirtilerini ve depresyonla başa çıkmanın ipuçlarını paylaştı.

Bahar depresyonu neden yaşanır

Bahar depresyonunun nedenlerini üç başlıkta inceleyen Psikolog Tansu Ocak, Hormonlar, Biyolojik saat ve Mevsim alerjilerini depresyonun temel gerekçeleri olarak sıraladı:

Hormonlar

Güneş ışığının az olması nasıl ki melatonin hormonu gibi bazı ruh hallerini kontrol eden kimyasalların beyin seviyelerini değiştiriyorsa, ilkbaharda güneş kendini daha çok hissettirmeye başladığında da aynı etkiyi gösteriyor. Aslında mevsimsel duygu durum bozukluğu olan kişilerin yüzde 10’u belirtileri tersten yaşıyor. Dolayısıyla, hava ısındığında melankoli büyüyor.

Biyolojik saat

Yaşanan mevsim değişikliği ile kişinin biyolojik saati uyuşmayabilir. Sirkadiyen ritmimizdeki (biyolojik saat) herhangi bir değişiklik endişe duyguları yaratmaktadır. Dolayısıyla kişi kendini aşırı halsiz, yorgun, sürekli uykulu ve kaygılı hissetmekte, bu da depresif duyguların daha çok yaşanmasına sebep olmaktadır.

Alerjiler

Bazen alerji bahar depresyonunda bir faktör olabilir. Kaşıntı ve sulanan gözler, burun akıntısı ve hapşırıklar insanların ruh halini etkileyebilir. Alerjiler, bazı insanların daha fazla uyumasına, daha az yemesine ve en önemlisi polenden kaçmak için daha fazla içeride kalmasına, dolayısıyla gün ışığından daha az faydalanmasına neden olmaktadır. Bunların hepsi de depresyonun belirtilerindendir.

Bahar depresyonunun belirtileri nelerdir

Bahar depresyonunun kadınlarda, gün ışığından daha az faydalanan yerlerde yaşayanlarda, içe kapanık kişilerde, stresi yönetemeyen ve ailesinde duygu durum bozukluğu olan, daha önce depresyon geçirmiş kişilerde daha çok görüldüğünü vurgulayan Psikolog Ocak bahar depresyonunun belirtilerini, “Karamsarlık, ajitasyon, yorgunluk, halsizlik, iştah kaybı, isteksizlik, basit işlerde bile harekete geçmekte zorluk yaşama, hayattan keyif alamama, uyku düzeninde bozulmalar bahar depresyonunun belirtilerindendir” ifadeleriyle anlattı.

Bahar depresyonuyla nasıl başa çıkabiliriz

Bahar depresyonuyla başa çıkmak için kolay uygulanabilir adımları sıralayan Psikolog Tansu Ocak şu şekilde sıraladı:

Gün ışığından daha fazla yararlanın

Özellikle evlere kapandığımız şu zamanlarda gün ışığından pek yararlanamıyoruz. Gün ışığından daha fazla yararlanmak için perdeleri açarak evimizdeki aydınlık seviyesini arttırabilir, erken saatte uyanarak güneş ışığından daha çok faydalanabilirsiniz.

8 saat uyuyun

Yetersiz uyku ve depresyon arasında doğrudan bir bağlantı vardır. Dolayısıyla, depresyon belirtilerini önlemek için her gece 8 saat uyumaya özen gösterin.

Öz bakımınızı arttırın

Düzenli olarak kendinize günlük bir kişisel bakım faaliyeti planlayın ve her gün en az bir saatinizi kendinize bakmak, bakım vermek için harcayın. Başka ‘daha önemli’ şeyler için, öz bakımınızı ihmal etmeyin.

Bağlantıda kalın

İnsanlar olarak bizler sosyal varlıklarız. Depresif hissederken yapabileceğiniz en kötü şeylerden biri kendi kendinizi izole etmektir. Pandemi dolayısıyla eskisi gibi sosyalleşemesek, ailemizle, arkadaşlarımızla bir arada olamasak da, onlarla bağlantıda kalmak oldukça kıymetli. Telefon görüşmelerini görüntülü yaparak onlarla iletişimde kalabilir, kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz.

Düzenli egzersiz yapın

Düzenli spor yapmak sadece fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik olarak da sağlığınıza katkı sağlayacaktır. Düzenli egzersiz yapan kişilerin, daha az depresyon ve kaygı şikâyeti, daha düşük seviyede stres ve sinirlilik hali gösterdiği kanıtlanmıştır. Özellikle açık alanlarda yürüyüş yapmak kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olacaktır.

Beslenmenize özen gösterin

Duygu durumunuzu etkileyen bir diğer faktör de beslenme düzeniniz. Vücudunuzun ihtiyacı olan tüm besin gruplarından yeteri miktarda almalı, sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen göstermeli, işlenmiş gıdalardan uzak durmalısınız.

Yalnız değilsiniz

Baharın gelişi ile birlikte herkesin daha mutlu ve daha iyi bir ruh hali içerisinde olduğu yeni bir döneme girdiğini düşünebilir, kendinizi bu konuda yalnız hissedebilirsiniz. Ancak gerçekte durum böyle değil, baharın gelişi pek çok insanı olumsuz etkilemekte ve daha karamsar bir ruh halinde olmalarına neden olabilmektedir. Şefkatli olun ve kendinize şefkat gösterin.

Bir uzmandan yardım alın

Bahar depresyonu bazen can sıkıntısı, keyifsizlik olarak yorumlanmakta ve maalesef ki çok ciddiye alınmamaktadır. Eğer kendinizde bu belirtileri gözlemliyorsanız mutlaka bir uzmandan destek almalısınız. Aksi takdirde depresyon daha uzun sürebilir ve daha ağır seyredebilir. Destek almaktan çekinmeyin ve bir uzmandan mutlaka yardım alın.